In de pilot -aflevering van Twin Peaks legt David Lynch meesterlijk de alledaagse ritmes van het dagelijks leven vast in een middelbare schoolomgeving. Een meisje sluipt een sigaret, een jongen wordt opgeroepen naar het kantoor van de directeur en een leraar neemt aanwezig. De scène verschuift abrupt wanneer een politieagent het klaslokaal binnenkomt en naar de leraar fluistert. Een schreeuw doorboort de lucht en door het raam wordt een student over de binnenplaats gezien. De leraar worstelt om tranen tegen te houden, wat een dreigende aankondiging aangeeft. Lynch's camera richt zich vervolgens op een lege stoel, terwijl twee studenten een wetende blik uitwisselen, zich realiseren dat hun vriend Laura Palmer dood is.
Het werk van Lynch staat bekend om zijn nauwgezette aandacht voor details op oppervlakte-niveau, maar hij duikt altijd dieper en ontdekt de verontrustende onderstromen die eronder liggen. Deze scène van Twin Peaks omvat de thematische essentie van zijn carrière en combineert het gewone met het buitengewone. Het is echter slechts een van de vele iconische momenten in Lynch's uitgebreide werkzaamheden van meer dan vier decennia. Elke fan heeft misschien een andere favoriet, die de diverse aantrekkingskracht van zijn unieke stem weerspiegelt.
De term "Lynchian" is synoniem geworden met een verontrustende, droomachtige kwaliteit die gemakkelijke categorisatie tart. Het is een bewijs van de unieke bijdrage van Lynch aan cinema en televisie, net zoals "Kafkaesque" een bredere, desoriënterende ervaring beschrijft. De moeilijkheid om zijn overlijden te accepteren ligt in het verlies van zo'n onderscheidende kunstenaar wiens werk bij elke kijker anders resoneert.
Voor ontluikende filmliefhebbers was het kijken naar ERASERHEAD een overgangsritueel. Tientallen jaren later werd hetzelfde ritueel doorgegeven aan de volgende generatie, omdat Lynch's tienerzoon en zijn vriendin onafhankelijk begonnen met het binge-kijken naar twee pieken en het Windom Earle-tijdperk van seizoen 2 bereikten.
Het werk van Lynch heeft een tijdloze kwaliteit, die vaak de nostalgische vreemd is. In Twin Peaks: The Return (2017) ontwierp hij een slaapkamer voor een jong personage dat terugging naar 1956, compleet met cowboyafsnijdingen, als gevolg van zijn eigen jeugd. Toch wordt deze nostalgische setting afgewisseld met een surrealistische, dystopische wereld met klonen en gewelddadige alter ego's.
Ondanks de Hollywood -trend om nostalgische inhoud nieuw leven in te blazen, was Lynch's aanpak in de terugkeer allesbehalve conventioneel. Hij vermeed opzettelijk de belangrijkste tekens uit de originele serie terug te brengen en trouw te blijven aan zijn on-Lynchische ethos. Toen Lynch zich hield aan Hollywood -normen, net als bij duin , was het resultaat een unieke mix van zijn kenmerkende stijl en het epische verhaal van de film, compleet met bizarre beelden zoals een machine voor kat/ratten.
De films van Lynch bevatten vaak een spookachtige schoonheid, zoals te zien in de olifantenman , die, hoewel dicht bij de reguliere aantrekkingskracht, diep bewegend blijft en zich afspeelt in een verontrustend echte historische context. Deze mix van schoonheid en onrust is typisch 'Lynchiaans'.
Proberen om het werk van Lynch in genres of tropen te categoriseren, is zinloos, maar zijn films zijn onmiddellijk herkenbaar. Zijn fascinatie voor de wereld onder de onze, vaak onthuld door letterlijke of metaforische gordijnen, is een terugkerend thema. Blue Velvet is een voorbeeld van dit, met zijn noir-achtige plot tegen een achtergrond van Americana uit het midden van de eeuw, die een donkere, surrealistische onderbuik onthult.
De invloed van Lynch strekt zich uit tot een nieuwe generatie filmmakers. Van Jane Schoenbrun's zag ik de tv -gloed , geïnspireerd door Twin Peaks , tot Yorgos Lanthimos's The Lobster , die maatschappelijke normen onderzoekt, de invloed van "Lynchian" is duidelijk. Andere opmerkelijke werken zijn Robert Eggers ' The Lighthouse , Ari Aster's Midsommar , David Robert Mitchell's It Follows en Under the Silver Lake , Saltburn van Emerald Fennell, Richard Kelly's Donnie Darko , Rose Glass's Love Lies Lies Bleeding en zelfs Quentin Tarantino's Hommers. De vroege films van Denis Villeneuve zoals Enemy en Maelstrom dragen ook het kenmerk van de buitenaardse stijl van Lynch.
David Lynch is misschien niet de favoriete filmmaker van iedereen, maar zijn impact op de cinema valt niet te ontkennen. Als een kunstenaar die de kloof tussen het verleden en de toekomst overbrugde, ligt zijn nalatenschap in de "Lynchische" elementen die vandaag en morgen filmmakers blijven inspireren en uitdagen.
